Αντιμετωπίζουμε ένα τοπίο της διάθλασης των ιδεών, ένα τοπίο σύγχυσης ταυτότητας

ΠΕΜΠΤΗ, 03 ΜΑΡΤΙΟΥ 2011 «Απ’ τα κόκαλα βγαλμένα»
ΛΟΥΚΙΑ ΡΙΚΑΚΗ http://www.topontiki.gr/article/14408
Το σημείωμα που ακολουθεί δεν έχει καμία αξίωση κινηματογραφικής κριτικής. Αισθάνομαι την ανάγκη να πω δυο λόγια για μια ταινία που αναπάντεχα με συγκίνησε και η προβολή της οποίας πιστεύω ότι αποκτά σημαντικό συμβολικό και πολιτικό ρόλο, καθώς αναδεικνύει την καλή πρακτική και το πάθος ενός ανθρώπου για τη δουλειά του.
Πιστεύω ότι ειδικά σε περιόδους κρίσης αυτές οι θετικές πρακτικές είναι εκείνες που πρέπει να αναδεικνύονται και ευτυχώς υπάρχουν πολλοί άνθρωποι γύρω μας που δεν έχουν καταθέσει το στοιχείο του ανθρωπισμού στον βωμό του εφήμερου κέρδους.
Απλά πρέπει να έχουμε μάτια ανοιχτά να τους δούμε.
Ευτυχώς πολλοί από εμάς είχαμε την τύχη να γνωρίσουμε υπέροχους γιατρούς, υπέροχους δασκάλους, υπέροχους πολίτες, γιατί ναι, υπάρχουν υπέροχοι Έλληνες. Έλληνες που αγαπούν και σέβονται τη ζωή.
Ο Σωτήρης Γκορίτσας ήταν τυχερός. Ύστερα από τροχαίο ατύχημα ευτύχησε να γνωρίσει έναν ορθοπεδικό γιατρό που είχε καταγράψει στο ομώνυμο μυθιστόρημά του τις περιπέτειες που έζησε στο ΕΣΥ θεραπεύοντας «τα κόκαλα των Ελλήνων τα ιερά». Αναγνώρισε, όπως γράφει ο ίδιος, σε αυτές τις ιστορίες πολλές από τις κωμικοτραγικές πλευρές που χαρακτηρίζουν όλη τη νεοελληνική ζωή. Συγχρόνως αναγνώρισε και τις ανεξάντλητες δυνάμεις λίγων ανθρώπων που αντιστέκονται στον παραλογισμό του ελληνικού δημοσίου και επιμένουν να προσπαθούν να κάνουν καλά τη δουλειά τους.
Έτσι έφτιαξε μια ταινία για τη σύγκρουση ενός εγώ με το ΕΣΥ, την Οδύσσεια κάθε Έλληνα που αποφασίζει να τα βάλει με το δημόσιο σύστημα της χώρας του.
Ένας ειδικευόμενος ορθοπεδικός γιατρός ξεκινάει την καριέρα του στο δημόσιο νοσοκομείο του ΕΣΥ.
Απ’ τα κόκαλα βγαλμένα είναι λοιπόν η νέα τολμηρή ταινία του Γκορίτσα, η οποία ακόμη κι όταν σχοινοβατεί ανάμεσα στον σαρκασμό και την πραγματικότητα το κάνει με επιδέξιο χειρισμό, που επιβεβαιώνει ότι η κωμωδία είναι η άκρη μιας μεγάλης πίκρας.
Η ταινία έρχεται να προτείνει μια αφήγηση σε μια χρονική στιγμή στην οποία πιστεύω την έχουμε απόλυτα ανάγκη.
Παρ’ ότι συγκαταλέγω τον Γκορίτσα σε αυτούς που κάνουν ξεκάθαρο αρσενικό σινεμά, υποκλίνομαι στο ακούραστο ένστικτό του να καταπιάνεται με θέματα αληθινά, τόσο κοντινά, με όλο και περισσότερη διεισδυτικότητα, χωρίς να εγκαταλείπει το χιούμορ του... κυρίως τον σαρκασμό, που πιστεύω ότι ξεκινά από έναν αυτοσαρκασμό. Αυτήν την ταινία τη θεωρώ μια ιδιαίτερα τρυφερή αρσενική ταινία.
Αντιμετωπίζει με σεβασμό και αγάπη τους ήρωες, φτιάχνει ωραίους χαρακτήρες και έναν καταιγιστικό ρυθμό αφήγησης, στον οποίο όμως η κάθε λεπτομέρεια έχει ουσιαστικό ρόλο, για αυτό είναι και προσεγμένη. Οι διάλογοι είναι πολύ λειτουργικοί, το ίδιο και η διεύθυνση ηθοποιών. Η μόνη παραφωνία ίσως είναι ο χειρισμός των γυναικείων χαρακτήρων απ’ το σενάριο, οι πιο πολλές παραμένουν πιο στερεοτυπικές μορφές, χωρίς να υφαίνεται η ποικιλία που υπάρχει στους αρσενικούς χαρακτήρες.
Πέραν του εύστοχα ειρωνικού και αλληγορικού τίτλου της ταινίας, τον οποίο εγώ βρίσκω και συγκινητικό, είναι από τις ελάχιστες φετινές ταινίες που με έκανε να νιώσω καλά για τούτη τη χώρα μας... καθώς πιστεύω ειλικρινά ότι στομώσαμε από τη διάθλαση οπτικής... και το άκρατο χειροκρότημά της... Αντιμετωπίζουμε πράγματι ένα τοπίο της διάθλασης των ιδεών, ένα τοπίο σύγχυσης ταυτότητας, όπου πολλές δήθεν προσεγγίσεις της σύγχρονης τέχνης χειροκροτούνται μαζικά από επαΐοντες και μη και συμβάλλουν αποφασιστικά στον ακόμη πιο ισχυρό τραυματισμό του τοπίου, στην πλαστογραφία της αισθητικής και της ηθικής.

Η ταινία «Απ’ τα κόκαλα βγαλμένα» έχει τα κότσια να συγκινεί καθώς σκύβει με σεβασμό και τάλαντο στην υπόθεση της υγείας, με πολύτιμο οδηγό το βιβλίο του Γιώργου Δενδρινού.
Η πνευματική υγεία μας τραυματίζεται ικανά καθημερινά από την αθλιότητα της τηλεόρασης και την προπαγανδιστική προσέγγιση όσων τη χρησιμοποιούν ως μέσο προσηλυτισμού. Ακόμη και στη σάτιρα οι δημιουργοί φέρονται παγιδευμένοι στα εκφραστικά της μέσα, δεν καταφέρνουν να ξεπεράσουν την τηλεοπτική παγίδα. Στον αντίποδα της τέχνης και δη του σινεμά, άλλα πνευματικά τραύματα καραδοκούν, καθώς αναπτύσσονται εκφραστικές μορφές με προσχήματα νεωτερικότητας, οι οποίες ουσιαστικά υπογραμμίζουν την αδυναμία τους να χειριστούν το υλικό τους, είτε χαϊδεύουν με ναρκισσισμό τα πιο άρρωστα ένστικτα της κοινωνίας, είτε καταναλώνονται σε έναν φορμαλισμό και παράγουν ούτως ή άλλως ένα στρεβλό περιεχόμενο.

Σε αυτό το τοπίο ταινίες όπως η ταινία «Απ’ τα κόκαλα βγαλμένα» μας υπενθυμίζουν πού βρίσκεται ο αγώνας και η ομορφιά της ζωής… κι όταν ακούγεται ο ψίθυρος των πρώτων στίχων του Εθνικού Ύμνου, ναι τολμάμε να συγκινηθούμε, χωρίς καμιά αυτολογοκρισία, γιατί η αληθινή συγκίνηση δεν καταλαβαίνει από αυτά, όταν είναι να αναβλύσει το κάνει με την ορμή του ποταμού.


(Η ταινία του Σωτήρη Γκορίτσα είναι βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Γιώργου Δενδρινού, το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος.
Παίζουν: Αργύρης Ξάφης, Δημήτρης Ήμελλος, Άννα Κουτσαφτίκη, Στέλιος Μάινας, Μπέσσυ Μάλφα, Γεράσιμος Σκιαδαρέσης, Βαγγέλης Μουρίκης, Μηνάς Χατζησάββας, Γιώργος Συμεωνίδης, Γιώτα Φέστα, Κώστας Μπερικόπουλος, Δημήτρης Ξανθόπουλος, Μάκης Παπαδημητρίου, Υβόννη Μαλτέζου.)

η φωτο ειναι μια συνθεση που εφτιαξα χτες απο μια φωτο ενα περιπατο σε ενα παρκο